Nieuwe Tesla robot Optimus blijkt Mechanische Turk

Op vrijdag 10 oktober heild Tesla het We, Robot evenement. Op dit evenement, vernoemd naar de verhalenbundel I, Robot van Isaac Asimov en de film met dezelfde naam, presenteerde het bedrijf verschillende nieuwe autonomische voertuigen, waaronder een tweezitstaxi genaamd de Cybercab, en een busje dat twintig mensen zou moeten kunnen vervoeren. Verreweg de meeste aandacht ging echter uit naar Optimus, de nieuwe robot die van achter de bar drankjes serveerde.

Robot gestuurd door Artificiële Intelligentie (AI)

Zoals gebruikelijk bij een product presentatie van Tesla liep men over van de superlatieven, en leek het meer op een show dan een commercieel evenement. De presentatie werd gehouden in de Warner Brothers Discovery studio in Hollywood. Aanwezigen kregen te horen dat de taxi slechts 30.000 dollar (27.000 euro) zal kosten, volledig autonomisch zijn en voor iedereen op te roepen zijn via een speciale app, vergelijkbaar met Uber. Voor het busje was nog geen prijs bekend. Daarnaast beloofde Tesla dat eigenaren van een aantal van hun auto's in Texas en Californië, waaronder de Model 3 en de Model Y, vanaf volgend jaar hun auto zouden kunnen 'uitlenen' wanneer ze deze niet in gebruik hebben.

Het idee is dat eigenaren van deze modellen in de toekomst geld zouden kunnen verdienen door hun auto buiten gebruikstijden in de zelfrijdende stand te zetten. De auto zou dan, aangestuurd via de software van Tesla, taxiritten kunnen voltooien voor mensen die deze bestellen via een speciale app. In 2026 en 2027 hoopt Tesla dit aan te vullen met de Cybercab.

Verreweg de meeste aandacht van de aanwezigen en op social media gebruikers ging echter uit naar Optimus, de nieuwe robot van Tesla. Naast het serveren van drankjes ging de robot ook gesprekken aan met bezoekers van het evenement, en ze konden zelfs dansen. De robots moeten tussen de 20.000 en 30.000 dollar (18.000 tot 27.000 euro) gaan kosten en zouden, als het aan Tesla ligt, voor zowel commerciële als private gebruikers allerlei taken op zich kunnen nemen, van het serveren van drankjes tot het uitlaten van de hond.

Hoewel het enthousiasme tijdens en na het evenement groot was, waren er ook skeptici. Al snel begonnen mensen zich af te vragen of deze robots niet té geavanceerd waren ten opzichte van wat momenteel mogelijk is op het gebied van robotica en artificiële intelligentie (AI). Zo viel op dat de robots die de bar bemanden alleen glazen konden vullen die van te voren waren opgesteld in precieze posities, en dat ze slechts een specifieke tap konden gebruiken. Ook klonk de stem die uit de robot kwam te menselijk in vergelijking met de huidige generatie AI-gegenereerde stemmen. Nu meldt technologiewebsite The Verge dat de Optimus robots die op het evenement aanwezig waren grotendeels op afstand door mensen bestuurd werden.

Amazon

Dit soort pretenties van automatisering hebben een lange geschiedenis in de techindustrie. In 2016 introduceerde Amazon het 'Just Walk Out' (loop gewoon naar buiten) concept voor een aantal van hun fysieke winkels in Amerika. In 2021 werd de eerste Just Walk Out winkel geopend in het Verenigd Koninkrijk. Het idee was dat klanten van de winkels met hun Amazon-account konden inchecken bij de ingang. Camera's volgen klanten en registreren wat ze in hun mandje stoppen, en bij het verlaten van de winkel werd alles dat werd meegenomen automatisch afgerekend. Dit alles zonder menselijke interactie, of zelfs zonder het gebruik van de steeds populairdere zelfscankassa's.

In april van dit jaar bleek echter dat er nog flink wat menselijke ogen, handen en hersens achter het concept zaten. Amazon meldde namelijk dat het duizend werknemers in India ging ontslaan. Deze werknemers waren verantwoordelijk van het volgen van de camera's in Amazon's winkels, en het registreren van wat er in de mandjes werd gestopt. Het eerdere systeem werd vervangen door winkelwagens met ingebouwde scanners die de aankopen registreren. Dit soort technologie, die aan klanten en potentiële investeerders wordt gepresenteerd als volledig geautomatiseerd maar achter de schermen nog steeds wordt aangestuurd door mensen, wordt in de techindustrie vaak benoemd als een Mechanische Turk.

Een replica van de schaakmachine De Mechanische Turk uit de achttiende eeuw.

Mechanische Turk

Dit is een verwijzing naar de schaakmachine die in de achttiende eeuw werd gepresenteerd door de Hongaarse uitvinder Wolfgang von Kempelen. De machine bestond uit een schaakbord op een kast, en een mensachtige machine die de stukken kon verplaatsen. Het mensachtige gedeelte was gekleed in Ottomaanse gewaden en een tulband, waar de naam Mechanische Turk vandaan kwam. De kast had een aantal deuren die, wanneer geopend, ingewikkeld uitziende mechanische onderdelen toonde. Dit om de werkelijkheid te verhullen - binnen de kast zat een schaakspeler die de zetten op het bord kon volgen, en kon aansturen wat de volgende stap van de machine was.

De machine was zeer populair. In Wenen speelde de machine tegen toekomstig tsaar Paul I van Rusland. In Versailles, Parijs en London namen verschillende notabelen, waaronder Benjamin Franklin, het op tegen de machine. In 1809 bezocht Napoleon Bonaparte het paleis Schönbrunn in Wenen om te schaken tegen de machine. Hoewel de Mechanische Turk furore maakte, waren er ook toen al sceptici. De Britse legerofficier en schrijver Philip Thicknesse kwam met zijn suggestie dat de machine werd aangestuurd door een kind dat in de kast onder het schaakbord verstopt zat nog het dichtst bij de waarheid.

Het toont aan dat het voor consumenten en investeerders belangrijk blijft om kritisch te kijken naar nieuwe ontwikkelingen, zeker wanneer het gaat om nieuwe ontwikkelingen op het gebied van automatisering en toepassingen van AI gaat. Deze toepassingen lijken vaak in eerste instantie zeer indrukwekkend, maar zijn in de praktijk vaak lang niet zo geautomatiseerd als beweerd wordt.